Ο νεαρός της φωτογραφίας, μακρινός συγγενής από το σόι της μάνας μου και για πολλά χρόνια το μαυρο πρόβατο της οικογένειας, βραβεύτηκε πρόσφατα με ίσως το πιο αξιόλογο τρόπαιο τεχνολογικής πρωτοτυπίας. Το κρυστάλλινο πρωτόνιο. Για όσους δεν γνωρίζουν πρόκειται για το ανά τριετία απονεμόμενο βραβείο του ETH Zuerich, του σεβαστού αυτού ιδρύματος της Ζυρίχης, στις τάξεις του οποίου ανδρώθηκαν ιδέες όπως το ίντερνετ, η γλώσσα προγραμματισμού Turbo Pascal και η πυρηνική σύντηξη.
Ο μακρινός ξάδελφος λοιπόν μετά από άσκοπες περιπλανήσεις μεχρι τα τριάντα του, μισοτελειωμένες σπουδές και ασωτίες ων ουκ έστιν αριθμός, έβαλε τον πωπό του κάτω και έφτιαξε κάτι που εκ πρώτης όψεως μπορεί να φαίνεται ασήμαντο αλλά σε δεύτερη δεν είναι καθόλου. Μελέτησε τις συνήθειες χτενίσματος 217 διαφορετικών πολιτιστικών ομάδων και έφτιαξε την πρώτη πλήρως αυτόνομη και ψηφιακά ελεγχόμενη συσκευή δημιουργίας χωρίστρας. Εδώ τον βλέπουμε να έχει μόλις εφαρμόσει στον εαυτό του την λεγόμενη καμπύλη "Τανάκα" μια επετειακή χωρίστρα από τις Άνδεις.
Αν γελάτε σας συνιστώ να το ξανασκεφτείτε. Πέραν της ακρίβειας της μηχανής που μπορεί να κατασκευάσει την ίδια ακριβώς χωρίστρα τουλάχιστον δεκαεννιά διαδοχικές φορές με διαφορά το πολύ τριών τριχών, υπάρχει ένας παράγοντας ακόμα, και συγκεκριμένα αυτός ήταν ο καθοριστικός για το βραβείο. Βλέπετε η μηχανή υπολογίζει τις τροχιές της τσατσάρας της με διαφορικές εξισώσεις.
Και είναι ακριβώς αυτό το εργαλείο που υπολογίζει και τις πορείες των πτήσεων των διαστημικών λεωφορείων. Για έναν περίεργο λόγο, οι ανθρώπινες χωρίστρες και τα διαστημικά ταξίδια διαφεντεύονται από τις ίδιες θεωρίες. Και αυτό ακριβώς είναι που τεκμηρίωσε ο Halaata Perponen ( ο Νορβηγός ξάδελφος). Το παράξενο είναι ότι χρόνια τώρα οικογενειακώς τον πέρναμε στο ψιλό. Στα διαφορα πάρτυ, γενέθλια και λοιπα μαζώματα δεν καθόταν ποτέ στο τραπέζι και ενώ εμείς τρώγαμε, γυρνούσε γύρω γύρω από το μεγάλο τραπέζι και με την παλιά ασημένια χτένα της κοινής προγιαγιάς, μας χτένιζε και μας έφτιαχνε ευφάνταστες χωρίστρες. Μέχρι το επιδόρπιο μας άλλαζε 3-4 χτενίσματα, όλα με χωρίστρα φυσικά, και μετά τα αποτύπωνε με προσοχή σε χαρτί μιλιμετρέ και βέβαια τα φωτογράφιζε με την μικρή Olympus OM3 που κουβαλούσε παντα μαζί του. Που να φανταστούμε, ότι χρόνια αργότερα η προσεδάφιση στον Αρη, ένα εξαιρετικά αμφίβολο σχέδιο θα γινόταν πραγματικότητα χάρη στις χωρίστρες μας. Όταν ο Halaata παρουσίασε την συσκευή στο γραφείο ευρεσιτεχνίας της Ζυρίχης οι υπολογισμοί που προσκόμισε άφησαν άναυδο τον Friedrich von Goetterdaemmerung προϊστάμενο του μαθηματικού τμήματος του γραφείου και μέλους της ομάδας ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκης Διαστημικής Αρχής. Κάπως ετσι έγινε η σύνδεση και ο ίδιος βρέθηκε βραβευμένος και ταυτόχρονα πάμπλουτος. Η μηχανή του, μεγέθους κράνους, είναι το μοναδικο αντικείμενο που έχει πατενταριστεί στον τομέα κομμωτική και αστρονομία ταυτόχρονα και για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Ο ίδιος συνεχίζει την έρευνα με χαρακτηριστική απάθεια προς την φήμη και μάλιστα στην τελετή απονομής εμφανίστηκε αχτένιστος ως δείγμα ταπεινότητας.
